NFT ۲.۰ چیست؟ ظهور نسل جدید توکن‌های غیرمثلی

نسل جدید توکن‌های غیرمثلی یا NFT ۲.۰ در واقع استاندارد‌های توکن جدیدی است که برای NFT‌ها توسعه یافته‌اند. این استاندارد‌های جدید استاندارد‌های قدیمی را بهبود داده‌اند و هرکدام کاربرد، مزایا و موارد استفاده خود را دارند.

در حالی که استاندارد اولیه توکن‌های غیرمثلی تنها در ثبت و انتقال دقیق و شفاف مالکیت به کمک فناوری بلاک چین کاربرد داشت، اما امروزه با عرضه NFT ۲.۰ ویژگی‌ها و خدمات جذابی به توکن‌های غیرمثلی اضافه شده است که می‌توانند کاربرد و موارد استفاده جدیدی را برای این توکن‌‌ها به همراه داشته باشند.

با توجه به اینکه اتریوم بزرگ‌ترین و محبوب‌ترین شبکه بلاک چینی در حوزه غیرمتمرکز و قراردادهای هوشمند به شمار می‌رود، اکثر استاندارد‌های جدید توکن‌های غیرمثلی نیز در این شبکه پیاده‌سازی می‌شوند.

جامعه اتریوم تا به امروز استاندارد‌های NFT متنوعی را معرفی کرده‌اند که اخیراً برخی از آن‌ها خبرساز شده‌اند. وبسایت کوین‌مارکت‌کپ نیز در مقاله‌ای برخی از این استاندارد‌های NFT ۲.۰ را بررسی کرده است که در ادامه می‌توانید ترجمه آن را مطالعه کنید.

استاندارد توکن ERC-6956: توکن‌های غیرمثلی متصل به دارایی

ERC-۶۹۵۶ که به آن توکن‌های غیرمثلی متصل به دارایی نیز گفته می‌شود، نوعی استاندارد توکن است که ارزشی برابر با یک دارایی فیزیکی یا دیجیتالی را نشان می‌دهد. هدف ERC-6956 ایجاد ارتباط بین دنیای واقعی و بلاک چین است که امکان توکن‌سازی دارایی‌های مختلف مانند کلکسیون‌های فیزیکی، قطعات ماشینی، دارایی‌های دیجیتال و نامشهود را فراهم می‌کند.

ERC-۶۹۵۶ در واقع یک نسخه توسعه یافته از استاندارد محبوب توکن غیرمثلی ERC-721 است که از ویژگی جدید مجوز مبتنی بر اوراکل استفاده می‌کند و اطمینان حاصل می‌کند که انتقال توکن غیرمثلی با تأیید مالکیت و کنترل بر دارایی متصل شده انجام می‌شود.

موارد استفاده ERC-6956

توکن‌های غیرمثلی متصل به دارایی ERC-6956 توکن‌سازی دارایی‌های مختلفی را امکان‌پذیر می‌کنند و از انعطاف‌پذیری بالایی بهره‌مند هستند. برخی از مهم‌ترین مواردی که این استاندارد توکن در آن‌ها کاربرد دارد در ادامه آورده شده است.

• کلکسیون‌های فیزیکی: دارایی‌های فیزیکی مختلف مانند آثار هنری، تمبر یا سکه‌ها را می‌توان با استاندارد ERC-6956 توکن‌سازی و مالکیت آن‌ها را به راحتی در بلاک چین منتقل کرد. این توکن‌سازی به کاهش جعل، تأیید منشأ و کارآمدتر شدن فرآیند انتقال مالکیت کمک می‌کند.
• قطعات ماشینی: توکن‌های غیرمثلی ERC-6956 برای شرکت‌ها و سازمان‌ها نیز کاربرد دارند و با توکن‌سازی قطعات، امکان مدیریت غیرمتمرکز زنجیره تأمین و انبار را فراهم می‌کند. با NFT ۲.۰ ردیابی و بررسی تک تک بخش‌های زنجیره تولید و عرضه آسان‌تر و از ورود قطعات تقلبی به زنجیره تأمین جلوگیری می‌شود.
• دارایی‌های دیجیتال: به کمک استاندارد ERC-6956 دارایی‌های دیجیتال مختلف مانند آیتم‌های درون بازی، زمین‌های مجازی و آدرس‌های دامنه‌ها را می‌توان با امنیت و شفافیت بیشتری در مالکیت و معاملات به توکن‌های غیرمثلی تبدیل کرد.
• دارایی‌های نامشهود: عضویت باشگاه‌ها، مجوز‌ها و حق‌های دسترسی به برخی خدمات خاص از جمله دیگر مواردی هستند که توکن‌های غیرمثلی ERC-9656 در ساده‌سازی صدور، انتقال و مدیریت آن‌ها کاربرد پیدا کرده‌اند.

استاندارد توکن ERC-5773: توکن‌های غیرمثلی چند دارایی

استاندارد توکن ERC-5773 که به عنوان توکن‌های غیرمثلی چند دارایی شناخته می‌شود، نوعی از NFT‌ها را ارائه می‌دهد که این توانایی را دارند تا براساس مبدا درخواست، خروجی متفاوتی داشته باشند. این بدان معنی است که نحوه نمایش دارایی براساس نحوه دسترسی به توکن متفاوت است.

به عنوان مثال، اگر فردی از داخل بازی به NFT دسترسی پیدا کند، می‌تواند حالت سه بعدی آن را مشاهده کند، در حالی که همان توکن غیرمثلی در بازار معاملات یک عکس PNG خواهد بود. عبارت چند دارایی در استاندارد توکن ERC-5773 در واقع همین خروجی‌های متفاوت است که به یکدیگر وابسته نیستند و می‌توانند هر نوع فایلی باشند.

مالک NFT در هر زمان و به میل خود می‌تواند این خروجی‌ها را سفارش دهد، اما تنها زمانی می‌توان آن‌ها را اصلاح، به روزرسانی، اضافه و حذف کرد که هر دو مالک و صادرکننده توکن با تغییرات موافقت کنند.

موارد استفاده ERC-5773

• سازگاری با پلتفرم‌‌های مختلف: استاندارد ERC-5773 می‌تواند از مجموعه‌ای از اکوسیستم‌های متاورسی یا برنامه‌ها و بازی‌های غیرمتمرکز پشتیبانی کند که منجر به امکان‌پذیر شدن استفاده از یک NFT‌ در پلتفرم‌های مختلف می‌شود.
• خروجی‌های متفاوت: در این استاندارد NFT ۲.۰، یک توکن غیرمثلی می‌تواند خروجی‌های مختلفی مانند PDF و MP3 در نرم‌افزار یا پلتفرم مورد استفاده مانند کتابخانه دیجیتالی یا انواع رسانه‌های دیگر داشته باشد.
• ذخیره سازی ایمن: بسیاری از NFTها بدون بررسی و در نظر گرفتن بهترین شیوه ساخت و نگهداری، عجولانه ساخته و ابرداده آن‌ها در سروری متمرکز ذخیره می‌شوند که احتمال از بین رفتن آن‌ها را افزایش می‌دهد. ERC-5773 ابرداده را در بسترهای مختلف غیرمتمرکز ذخیره می‌کند تا از این موضوع جلوگیری کند.
• بهبود و تکامل NFT: کاربران، استخراج‌کنندگان یا سایر نهاد‌ها می‌توانند در هر زمان اضافه، حذف یا جایگزینی دارایی‌های مرتبط با NFT را پیشنهاد دهند که مالک آن می‌تواند با این پیشنهادات موافقت کند و یا آن‌ها را رد کند.

برای درک بهتر کارایی و فواید یک توکن غیرمثلی ERC-5773، آیتمی را در یک بازی تصور کنید. به کمک ERC-5773 از این آیتم می‌توان در بازی‌ها و پلتفرم‌های دیگر استفاده کرد و همچنین در صورتی که سرور بازی اصلی خاموش شود، دارایی‌های متصل آن را می‌توان تغییر داد تا در بازی و متاورس‌های دیگر کاربرد پیدا کند. بنابراین هر NFT ۲.۰ می‌تواند در طیف گسترده‌ای از برنامه‌ها و بازی‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

استاندارد توکن ERC-6059: توکن‌های غیرمثلی تحت کنترل والدین

ERC-۶۰۵۹ یک مفهوم کاربردی را معرفی می‌کند که در آن یک NFT، مالک و سرپرست NFT دیگر است و برای این مالکیت نیازی به حساب با مالکیت خارجی (EOA) یا قرارداد‌های هوشمند ندارد. ERC-6059 استاندارد پایه توکن‌های غیرمثلی را گسترش می‌دهد تا امکان ایجاد رابطه والد-فرزند را بین NFT‌ها فراهم کند. به عبارت ساده‌تر، یک NFT می‌تواند توکن‌های غیرمثلی دیگر را مدیریت کند و سلسله مراتبی از توکن‌ها را ایجاد کند.

در ERC-6059، توکن والد یک توکن غیرمثلی است که مالکیت یک یا چند NFT فرزند را در اختیار دارد. در حالی که توکن‌های فرزند تحت کنترل توکن والد هستند، اما می‌توانند شامل زیرمجموعه باشند و بر این زیرمجموعه‌ها کنترل داشته باشند.

بنابراین توکن‌های فرزند می‌توانند همزمان والد و فرزند باشند که منجر به ایجاد سطوح مختلف مالکیتی می‌شود.

برای درک بهتر این موضوع به تصویر زیر دقت کنید.

مالک توکن والد نه تنها بر توکن‌های فرزند، بلکه بر فرزندان این توکن‌ها نیز کنترل دارد و می‌تواند آن‌ها را مدیریت کند. بنابراین ERC-6059 کنترل سلسله مراتبی را در مجموعه‌های NFT‌ امکان‌پذیر می‌کند.

موارد استفاده ERC-6059

• مجموعه: این استاندارد این امکان را در اختیار فروشندگان و تولیدکنندگان توکن‌های غیرمثلی قرار می‌دهد تا چندین NFT را در یک مجموعه جمع‌آوری کنند. با ساخت مجموعه، فرآیند خرید و مالکیت چندین توکن غیرمثلی آسان می‌شود و خریدار تنها نیاز دارد که یک تراکنش ثبت کند.
• دسته‌بندی: با ERC-6059 سازندگان می‌توانند NFT‌ها را براساس نیاز و علاقه خود یا خریدار سازماندهی کنند. به عنوان مثال توکن‌های NFT که تم مشابهی دارند یا سازنده آن‌ها یکی است را می‌توان دسته‌ بندی کرد و سپس در اختیار خریداران قرار داد.
• عضویت: با این استاندارد ساخت عضویت‌های انحصاری همراه با هدایا و خدمات ویژه در سازمان‌های غیرمتمرکز یا دیگر فضا‌های مشابه امکان‌پذیر است. کاربران با در اختیار داشتن یک NFT والد، می‌توانند به NFT‌های زیرمجموعه که شامل مواردی مانند هدایا و پاداش‌ها هستند دسترسی داشته باشند.
• تقسیم قدرت: سازمان‌های غیرمتمرکز و سیستم‌های رأی دهی می‌توانند از توکن‌های ERC-6059 برای تقسیم قدرت و اختیار میان مالک (والد) و فرزندان یک اکوسیستم استفاده کنند. این توکن‌های غیرمثلی می‌توانند به عنوان توکن‌های رای‌گیری و یا نشان‌دهنده قدرت افراد عمل کنند.

استاندارد توکن ERC-6220: توکن‌های غیرمثلی ترکیب پذیر

استاندارد ERC-6220 عملکرد استاندارد توکن ERC-721 اتریوم را برای ایجاد توکن‌های غیرمثلی ترکیب پذیر گسترش می‌دهد. توکن‌های غیرمثلی این استاندارد، این توانایی را دارند تا قطعات جدیدی را از طریق فرآیندی به نام تجهیز کردن (Equipping) به خود اضافه کنند که منجر به امکان سفارشی‌سازی توکن‌ها و موارد استفاده آن‌ها می‌شود. در این استاندارد اضافه کردن قطعات جدید منجر به ایجاد توکن جدیدی نمی‌شود.

قطعات در ERC-6220 به طور کلی شامل دو نوع ثابت و اسلات می‌شوند. قطعات ثابت اجزای کاملی هستند و ابرداده خاص خود را دارند. این قطعات در طول چرخه حیات NFT تغییر نمی‌‌کنند و قابل تعویض نیستند. نوع دوم که به آنها اسلات گفته می‌شود، ابرداده خود را ندارند و به توکن‌های NFT این امکان را می‌دهند تا به آن‌ها و سپس با توکن‌ها و مجموعه‌های NFT دیگر مجهز شوند.

استفاده همزمان از هر دو نوع قطعه اجباری نیست و سازندگان می‌توانند با توجه به نیاز و موارد استفاده، از هر یک یا هردو به طور همزمان استفاده کنند.

در این استاندارد بخشی به نام کاتالوگ نیز وجود دارد. کاتالوگ مجموعه‌ای از قطعات اسلات و ثابت است که یک NFT می‌تواند با آن‌ها ترکیب یا ایجاد شود. کاتالوگ‌ها می‌توانند شامل انواع رسانه‌های مختلف مانند تصویر، صدا، ویدئو و حتی رسانه‌های ترکیبی باشند. همچنین کاتالوگ‌ها به یک مجموعه محدود نیستند و می‌‌توانند از هر تعداد مجموعه NFT پشتیبانی کنند.

به طور خلاصه، درERC-6220 سازندگان NFT می‌توانند قطعات را از کاتالوگ انتخاب کرده و آن‌ها را برای NFT پایه استفاده کنند. سپس توکن‌های غیرمثلی پایه می‌توانند با NFT‌های دیگر در قطعات اسلات تعیین‌شده خود مجهز شوند و مجموعه‌های قابل شخصی‌سازی و تعاملی را ایجاد کنند.

موارد استفاده ERC-6220

• هنر دیجیتال: هنرمندان می‌توانند به کمک این استاندارد، هنر‌های دیجیتال تعاملی ایجاد کنند. سپس کلکسیونر‌ها می‌توانند قطعات را از آثار هنری حذف و یا اضافه کنند و مطابق نیاز و میل خود، آن‌ها را شخصی‌سازی کنند.
• محتوای پویا: تولیدکنندگان و سازندگان محتوا می‌توانند نوعی تجربه دیجیتال منحصر به فرد را ایجاد کنند که در آن‌ها کاربران می‌توانند محتوا‌های چندرسانه‌ای را با تجهیز قطعات مختلف رسانه مانند آهنگ‌های صوتی، فیلتر‌های تصویری یا زیرنویس‌ها سفارشی‌سازی کنند.
• پیشرفت توکن: با این استاندارد، مالکان NFT ۲.۰ می‌توانند توکن‌های خود را به قطعات جدید مجهز کنند که می‌تواند نشان‌دهنده رشد و پیشرفت آن‌ها در طول زمان باشد. به عنوان مثال، این توکن‌ها را می‌توان در بازی‌ها استفاده کرد تا با پیشرفت بازیکنان، قطعات جدیدی به آن‌ها اضافه شود. از این توکن‌ها در موارد مختلف دیگری مانند نمایش دستاورد‌های تحصیلی نیز می‌توان استفاده کرد.
• منحصر‌سازی آیتم‌ها: این استاندارد می‌تواند به منحصر به فرد‌ تر شدن توکن‌های غیرمثلی نیز کمک کند. تصور کنید در یک بازی کلاهی را خریداری کرده‌اید، شما در هر زمان می‌توانید از این کلاه برای آواتارهای NFT مختلف درون بازی استفاده کنید و محدودیتی برای استفاده از آن ندارید.

ERC-۶۲۲۰ می‌تواند این قابلیت را اضافه ‌کند که اگر کلاه برای یک آواتار استفاده شده باشد، نتوان آن را برای دیگر آواتارهای درون بازی استفاده کرد. بنابراین آیتم‌ها نیز می‌توانند برای هر NFT منحصر به فرد باشند و اگر آیتمی به یک توکن مجهز شده باشد، در توکن‌های غیرمثلی دیگر قابل استفاده نباشند. بنابراین آیتم‌ها تنها بر روی توکن اصلی قابل استفاده خواهند بود که باعث منحصر به فرد و ارزشمند‌تر شدن این توکن‌ها می‌شود.

استاندارد توکن ERC-6381: تعامل با ایموجی

ERC-۶۳۸۱ یک استاندارد توکن برای تعامل با توکن‌های غیرقابل‌تعویض با استفاده از ایموجی‌ها است. این استاندارد به کاربران این امکان را می‌دهد تا واکنش خود را نسبت به NFT‌ها با استفاده از ایموجی‌های استاندارد جهانی بیان کنند و در نتیجه یک بعد تعاملی و مبتنی بر بازخورد را به مالکیت توکن‌های غیرمثلی اضافه می‌کند.

موارد استفاده ERC-6381

• تعامل: با ERC-6381 کاربران می‌توانند برای ابزار احساسات و تحسین خود نسبت به NFT، از ایموجی‌ها استفاده کنند که تعامل با این توکن‌های دیجیتالی را افزایش می‌دهد. این موضوع می‌تواند تجربه‌های تعاملی منحصربه‌فردی را برای دارندگان NFTها ایجاد کند و حس حضور و مشارکت در یک جامعه را برای مالکان و طرفداران این توکن‌ها تقویت کند.
• دریافت بازخورد: ثبت واکنش‌ها و بازخورد‌های انجام شده درون زنجیره‌ای در NFT‌، می‌تواند به عنوان انگیزه‌ای برای تعامل با مجموعه توکن‌های غیرمثلی عمل کند و تجربه مالکیت پویاتری را ارائه دهد. علاوه بر آن، حس کاربران نسبت به مجموعه‌ها و توکن‌های غیرمثلی در طول زمان مشخص و قابل بررسی خواهد شد.
• ارزش‌گذاری: اشتراک احساسات به کمک ایموجی‌ها می‌تواند نشانه‌هایی از میزان تحسین و محبوبیت مجموعه‌ها به صورت عمومی و در زنجیره‌های بلاک چینی نمایان کند که بر ارزش توکن‌ها تأثیر می‌گذارند. تاریخچه ایموجی‌ها می‌تواند به خریداران و فروشندگان معیار قوی‌تری برای تخمین ارزش یک NFT خاص بدهد تا آن‌ها دیگر محدود به تاریخچه قیمتی و داده‌های بازار نباشند.

استاندارد توکن ERC-6454: توکن‌های غیرمثلی غیرقابل انتقال

ERC-۶۴۵۴ یکی دیگر از استاندارد‌های NFT ۲.۰ است که امکان ایجاد توکن‌های غیرقابل انتقال را فراهم می‌کند. این استاندارد گزینه‌های مختلفی برای غیرقابل انتقال کردن یک توکن ارائه می‌دهد که سازندگان می‌توانند با توجه به اهداف و نیاز‌های خود از آن‌ها استفاده کنند.

به عنوان مثال، استاندارد ERC-6454 می‌تواند از لحظه ایجاد، پس از یک بلاک مشخص یا پس از انجام تعداد مشخصی تراکنش توکن غیرمثلی را غیرقابل انتقال کند. در حالی که ویژگی غیرقابل انتقال شدن NFT‌ها در ابتدا عجیب به نظر می‌رسند، اما این توکن‌ها کاربرد‌های متنوعی دارند.

موارد استفاده ERC-6454

• اسناد قابل تأیید: به طور کلی از NFT‌ها می‌توان برای ثبت و نمایش دستاورد‌های شخصی استفاده کرد، اما اگر این NFT‌ها قابل انتقال باشند دیگر نمی‌توان به صحت آن‌ها اعتماد داشت. بنابراین ERC-6454 در ارائه گواهینامه‌ها، مدارک و مجوز‌های حرفه‌ای به شکل دیجیتال می‌تواند کاربردی باشد زیرا صادرکننده می‌تواند اطمینان حاصل کند که توکن از دسترس و کنترل دریافت کننده خارج نمی‌شود.
• ویژگی‌های تغییرناپذیر: یکی از مواردی که منجر به منحصر به فردی توکن‌های غیرمثلی می‌شود، ویژگی‌ها و کاربرد‌های آن‌ها است. پس از آنکه شرایط تعیین شده برای توکن ERC-6454 ایجاد شد، آن توکن غیرقابل تغییر می‌شود و اطمینان از غیرقابل تغییر بودن ویژگی‌های توکن، منحصر به فردی و ارزشمندی آن‌ها را حفظ می‌کند.

همچنین پس از اینکه توکن غیرقابل انتقال می‌شود، حتی صادرکننده و سازنده آن نیز نمی‌تواند کنترلی بر آن داشته باشد. بنابراین دارنده این توکن منحصر به فرد اطمینان حاصل می‌کند که توکن برای همیشه در اختیار او است.

جمع‌‌بندی: NFT ۲.۰، آغاز مسیر جدید توکن‌های غیرمثلی

بلاک چین یک فناوری نوین و رو به پیشرفت است و از زمان عرضه ارز دیجیتال بیت کوین در سال ۲۰۰۹، این فناوری تغییرات و پیشرفت‌های قابل‌توجهی را به خود دیده است. هر ساله بلاک چین‌های جدیدی عرضه می‌شوند که کاربرد‌ها و نحوه درک و شناخت ما از بلاک چین و خدمات آن‌ها را تغییر داده‌اند.

در حالی که ارز دیجیتال بیت کوین به عنوان یک ارز دیجیتال برای پرداخت‌ها و معاملات غیرمتمرکز معرفی شد، اما در ادامه مسیر با عرضه بلاک چین‌های پیشرفته مانند اتریوم، ارز‌های دیجیتال کاربرد‌های بسیار بیشتری پیدا کرده‌اند و هم‌اکنون یک بازار و اکوسیستم بزرگ خدمات متنوع غیرمتمرکز پیرامون این دارایی‌های دیجیتال ایجاد شده است. خدماتی که به عقیده برخی در آینده نزدیک می‌توانند جایگزینی برای فعالیت‌های سنتی باشند.

توکن‌های غیرمثلی نیز در حال پیروی از این روند هستند و طی سالیان گذشته در حال پیشرفت و تکامل بوده‌اند. این توکن‌ها از صرفاً آثار هنری ساده در حال تبدیل‌شدن به چیزی بسیار بزرگ‌تر هستند و در این مسیر می‌توانند در بسیاری از فعالیت‌های کوچک و بزرگ روزانه ما کاربرد پیدا کنند.

خدمات جذاب NFT ۲.۰ تنها آغازی برای تغییرات بزرگ بازار و موارد استفاده توکن‌های غیرمثلی است و پیش‌بینی می‌شود که در سال‌های آینده پاسخ بسیاری از چالش‌ها و مشکلات، در استفاده از این توکن‌ها خلاصه شده باشد.