۱۰ پیش‌بینی برای کریپتو در سال ۲۰۲۳
سال ۲۰۲۲ برای صنعت کریپتو و بلاک چین فرازوفرودهای بسیاری به‌همراه داشت. پس از بازار صعودی و دیوانه‌وار سال ۲۰۲۱، دارایی‌های دیجیتال در ژانویه۲۰۲۲ (دی۱۴۰۰) سقوط سختی را تجربه کردند. همچنین، دو غول بزرگ بازار، ارز دیجیتال بیت کوین و اتریوم، به‌ترتیب دچار ۲۰ و ۳۱درصد افت شدند. افزون‌براین، فروپاشی شرکت‌های بزرگی همچون پلتفرم معاملاتی FTX سبب شد اعتماد کاربران به این صنعت تا حد زیادی تضعیف شود.
درحال‌حاضر، از یک سو با پیامدهای وضعیت آشفته بازار کریپتو در سال ۲۰۲۲ دست‌وپنجه نرم می‌کنیم و از سوی دیگر، شاهد گسترش فناوری‌های نوینی همچون راهکارهای مبتنی‌بر «دانش صفر» (ZK) هستیم. علاوه‌براین درکنار نابه‌سامانی بازار در سال ۲۰۲۲، مسائلی همچون تغییر سازوکار اجماع اتریوم به مدل اثبات سهام (PoS) و ورود بانک‌ها و نام‌های تجاری بیشتر به این صنعت می‌تواند نویدبخش آینده‌ای بهتر باشد.
در چنین شرایط پیچیده‌ای، آگاهی از احتمال‌ها و پیش‌بینی‌های صنعت کریپتو می‌تواند به شما کمک کند در سال جاری تصمیم‌های بهتری بگیرید. در این مطلب با کمک مقاله‌ای از وب‌سایت 101blockchains، ده نمونه از احتمال‌ها و پیش‌بینی‌ها در حوزه‌های مختلف صنعت کریپتو در سال ۲۰۲۳ را با ذکر دلیل توضیح می‌دهیم. برای واکاوی بیشتر این موضوع تا پایان مطلب با ما همراه باشید.
۱. افزایش تمایل به ارزهای دیجیتالِ مبتنی‌بر اعتماد
زمستان کریپتویی یکی از جوانب مهم سیستم مالی ارزهای دیجیتال، یعنی «اعتماد» را تحت‌تأثیر قرار داد. ظرفیت این دارایی‌ها تا حد زیادی به ارائه مزیت تراکنش‌های بدون نیاز به اعتماد گره خورده است. علاوه‌براین، فروپاشی سازمان‌ها و نهادهای بزرگ کریپتویی همچون صرافی FTX و شرکت سرمایه‌گذاری «تری اروز کپیتال» (Three Arrows Capital) هم می‌تواند پایه‌های اعتماد در صنعت ارزهای دیجیتال را فروبریزد.
به‌همین دلیل، اکثر افراد در پی یافتن بهترین ارز دیجیتال برای سرمایه‌گذاری در سال ۲۰۲۳ به راهکارهای مبتنی‌بر اعتماد روی آورده‌اند. احتمال موفقیت شرکت‌های ارز دیجیتال نیز با ایجاد اعتماد عمومی به این دارایی‌ها افزایش می‌یابد.
یکی از اقدامات توصیه‌شده برای بهبود عنصر اعتماد می‌تواند ارائه تسهیلات راحت و ایمن برای نگه‌داری غیرامانی ارزهای دیجیتال باشد. درواقع، شرکت‌های ارز دیجیتال به‌جای سپردن مسئولیت کامل امنیت دارایی‌های دیجیتال به کاربران، باید مطمئن شوند که کاربران مهارت‌های موردنیاز در این زمینه را دارند.
بیشتر بخوانید: والت امانی و والت غیرامانی چه است و چه تفاوت‌هایی دارند؟
همچنین، راهکارهای باکیفیت و مطمئن امانی پلتفرم‌ها می‌تواند در آینده کارساز باشد. علاوه‌براین برای اعتمادسازی مجدد، اقداماتی همچون حسابرسی نهادهای شخص ثالث از ارائه‌دهندگان سرویس‌های ارز دیجیتال و راهکار اثبات ذخایر (Proof of Reserves) هم ضروری بهنظر می‌رسند. اثبات ذخایر روشی برای تأیید پشتوانه مالی پلتفرم معاملاتی یا شرکت ارائه‌دهنده خدمات ارز دیجیتال است که اغلب به‌واسطه حسابرسان شخص ثالث انجام می‌شود.
۲. رشد مستمر دیفای در پی مشکلات سیفای
ضعف امور مالی متمرکز (CeFi) در سال ۲۰۲۲ دست قانون‌گذاران را برای محدودترکردن شرکت‌های این حوزه بازتر کرده است. این در حالی است که در همین سال، امور مالی غیرمتمرکز (DeFi) با مشکل خاصی روبه‌رو نشد و به روند طلایی خود با نقاط عطف جدید ادامه داد.
به‌عنوان مثال، فروپاشی صرافی متمرکز FTX باعث رشد جهشیِ تراکنش‌های دیفای شد. همچنین، از اکتبر تا نوامبر۲۰۲۲ (مهر تا آذر۱۴۰۱)، تراکنش‌های دیفای شاهد رشدی تقریباً ۶۸درصدی بوده‌اند.
بنابراین، دور از انتظار نیست که اغلب مباحث درباره آینده ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۳ بر دیفای و مزایای متنوع آن تأکید کند. درواقع، می‌توانیم بگوییم مشکلات سیفای به‌نفع دیفای تمام شد.
امور مالی غیرمتمرکز به‌کمک قراردادهای هوشمند، جایگزینی مطمئن برای اداره دارایی‌های دیجیتال ارائه می‌دهد. علاوه‌براین، دیفای با افزایش کنترل و دسترسی کاربران بر دارایی‌هایشان، تصویر شفاف‌تری از جریان نقدینگی نمایش می‌دهد.
بیشتر بخوانید: سهام‌گذاری، کشت سود و استخراج نقدینگی؛ سه روش محبوب کسب سود در دیفای
در سال ۲۰۲۳، اکوسیستم دیفای احتمالاً شاهد ظهور اپلیکیشن‌های جدید و پیچیده خواهد بود. به‌عنوان مثال، پلتفرم معاملاتی غیرمتمرکز GMX یکی از پروژه‌های موفق سال ۲۰۲۲ بود که توانست سهم خود از بازار را از ۱.۲ به ۲۹.۶درصد برساند. این پروژه تلاش می‌کند تا به صرافی غیرمتمرکز موفقی درزمینه قراردادهای آتی دائمی تبدیل شود.
علاوه‌براین، تقاضا برای دیفای می‌تواند استقبال از کاربردهای مختلفی همچون دارایی‌های مصنوعی و بازارهای پیش‌بینی و کیف پول‌های غیرامانی را بیشتر کند.
گفتنی است دارایی‌های مصنوعی به دارایی‌های مشتقه‌ای اشاره می‌کنند که به‌صورت قراردادی هم‌ارز سایر دارایی‌های سنتی (مانند سهام و ارزهای فیات و کالا) و نیز دارایی‌های دیجیتال (همچون بیت کوین) ارزش‌گذاری می‌شوند. افراد می‌توانند بدون نیاز به دسترسی به دارایی پایه، از نوسان‌های قیمت دارایی‌های مصنوعی برای کسب سود استفاده کنند.
بیشتر بخوانید: جامع‌ترین آموزش دیفای؛ از سیر تا پیاز پلتفرم‌های غیرمتمرکز
۳. افزایش توکنیزه‌کردن دارایی‌های مالی
روند مهم بعدی که انتظار می‌رود در بازار ارزهای دیجیتال ایجاد شود، روند توکنیزه‌کردن دارایی‌های مالی است. دارایی‌های دنیای واقعی مانند ارزهای فیات، دارایی‌های اولیه مالی هستند که می‌توانند نمادی از مالکیت افراد درزمینه دارایی‌های زیربنایی باشند.
توکنیزه‌کردن دارایی‌های دنیای واقعی می‌تواند با افزایش تنوع دارایی‌های بلاک چینی، امید برای بازده بیشتر در آینده ارزهای دیجیتال را بیشتر کند.
محبوب‌ترین مثالِ توکنیزه‌کردن دارایی‌های دنیای واقعی استیبل کوین‌ها هستند که ارزهای فیات پرکاربرد را توکنیزه می‌کنند. نکته جالب این است که استیبل کوین‌ها از‌نظر ارزش بازار در میان ارزهای دیجیتال محبوب جای می‌گیرند.
به‌عنوان مثال، دای (DAI) محصول پروتکل میکر (Maker) و یواس‌دی کوین (USDC) محصول شرکت فین‌تک سیرکِل (Circle) توانسته‌اند با اندکی نوسان موقعیت‌های خود را حتی در شرایط بازار نزولی سال گذشته نیز حفظ کنند.
جوامع ارزهای دیجیتال نیز به‌دنبال چشم‌اندازی خوش‌بینانه‌تر برای آینده ارزهای دیجیتال، تمایل دارند نقشی در توکنیزه‌کردن دارایی‌های دنیای واقعی ایفا کنند. به‌عنوان مثال، میکردائو قصد دارد حدود ۵۵۰میلیون دلار در قالب DAI در خزانه‌داری ایالات متحده و اوراق قرضه شرکتی سرمایه‌گذاری کند. یکی دیگر از پلتفرم‌های ارز دیجیتال به نام جیا (Jia) نیز با کمک‌گرفتن از ارائه‌دهندگان نقدینگی، به صاحبان کسب‌وکارها کمک می‌کند وام‌‌های بلاک چینی دریافت کنند.
۴. پررنگ‌ترشدن نقش توکن‌های غیرمثلی و وب۳
سروصدا و بازار داغ توکن‌های غیرمثلی پیوسته بر ارزش این دارایی‌ها می‌افزاید؛ ازاین‌رو، بسیاری از پروژه‌های NFT برای استفاده از فرصت موجود وارد عمل شده‌اند.
اگرچه درحال‌حاضر اغلب مباحث مربوط به NFTها حول محور ارزش مالی آن‌ها می‌چرخد، می‌توان انتظار داشت تمرکز سال ۲۰۲۳ بر کاربردپذیری این دارایی‌ها باشد. تمایل کسب‌وکارها به استفاده از توکن‌های غیرمثلی برای نمایش ایمنیِ دارایی‌های دیجیتال و فیزیکی می‌تواند نقش مؤثری در افزایش کاربردپذیری این دارایی‌ها ایفا کند.
این توکن‌ها می‌توانند به پیشرفت کسب‌وکارها در درآمدزایی و فرایندهای تجاری و تعامل با مشتری کمک شایانی کنند. بنابراین، احتمال ورود آهسته‌وپیوسته NFTها به فرایندهای تجاری و افزایش کاربردپذیری آن‌ها زیاد است.
بیشتر بخوانید: چهار تصور غلط درباره توکن‌های غیرمثلی؛ NFTها را بهتر بشناسیم
با افزایش کاربردپذیری توکن‌های غیرمثلی در کسب‌وکارها، می‌توانیم منتظر رشد بیشتر وب۳ هم باشیم که کنترل بیشتر کاربران روی دارایی‌ها و داده‌هایشان را به‌همراه خواهد داشت. این توکن‌ها به پلتفرم‌ها کمک می‌کنند تا برای زمان صرف‌شده و ورودی و داده کاربران در وب۳ پاداش در نظر بگیرند.
این مسئله درکنار تعامل‌پذیری بیشتر در وب۳ می‌تواند رویکردهای نوینی برای جذب مخاطب ایجاد کند و پلی میان جهان‌های فیزیکی و مجازی باشد. با افزایش محبوبیت وب۳، توکن‌های غیرمثلی نیز می‌توانند قلمروهای جدیدی را در فضای دیجیتال فتح کنند.
۵. افزایش حامیان و تبلیغ‌کنندگان ارزهای دیجیتال
پیشرفت‌ها در موج بعدی پذیرش ارزهای دیجیتال تا حد زیادی به ایجاد اعتقاد راسخ به ارزهای دیجیتال بستگی دارد. افراد و مشاغلی که حتی در زمان تلاطم بازار به ارزهای دیجیتال اعتماد دارند، می‌توانند ریشه‌های این صنعت را مستحکم کنند.
به‌عنوان مثال، تریدرها و سرمایه‌گذارانی که به‌دنبال کاهش کارمزد تراکنش‌ها هستند، می‌توانند نمونه‌ای از این حامیان باشند.
همچنین، شرکت‌های رسانه‌های اجتماعی که به‌دنبال رویکردهای جدید برای بازتعریف تجربه کاربری و نمایش هویت دیجیتال هستند، نقشی مهم در تبلیغ این صنعت ایفا می‌کنند.
صرف‌نظر از ارزهای دیجیتالی که در سال ۲۰۲۳ بستر رشد مناسبی خواهند داشت، بهنظر می‌رسد در سال جاری تعداد حامیان این حوزه بیشتر شود. تلاش پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی برای ادغام با پلتفرم‌های پرداخت بلاک چینی تأییدی بر این ادعاست.
کاربران این پلتفرم‌ها می‌توانند با گرفتن توکن هویت ایمن از پلتفرم، هویت دیجیتال خود را در قالب دارایی غیرمتمرکز دریافت کنند و دسترسی گسترده‌تری به ارزهای دیجیتال داشته باشند. مشارکت این پلتفرم‌ها و سازمان‌ها در اکوسیستم ارزهای دیجیتال محبوبیت این دارایی‌ها را در سال ۲۰۲۳ بیشتر خواهد کرد.
۶. بهبود امور مالی متمرکز
همان‌طور‌که اشاره کردیم، در سال گذشته شکست راهکارهای سیفای (امور مالی متمرکز) به جهش و رشد چشمگیر راهکارهای دیفای منجر شد. بااین‌همه، هنوز‌هم احتمال رشد مجدد امور مالی متمرکز وجود دارد.
بسیاری از استارت‌آپ‌ها و کارآفرین‌ها در تلاش برای احیای صنعت کریپتو به ستارگان این حوزه تبدیل شده‌اند. ازجمله مزایای امور مالی متمرکز برای شرکت‌های بزرگ می‌توان به پایگاه موجود برای ارتباط با مشتری و امکان گسترش شرکت‌های زیرمجموعه و قابلیت‌های مدیریت ریسک اشاره کرد.
یکی از امیدهای صنعت ارزهای دیجیتال در سال ۲۰۲۳ افزایش تمایل مؤسسه‌های مالی سنتی در به‌رسمیت‌شناختن فناوری بلاک چین است. این مؤسسه‌ها می‌توانند از ظرفیت بلاک چین برای بهبود کارایی و تسریع ارائه خدمات مالی استفاده کنند.
با فرونشستن زمستان کریپتویی، سازمان‌های مالی متمرکز و سنتی هم آماده بهره‌مندی از مزایای فناوری‌های جدید مبتنی‌بر بلاک چین و ارزهای دیجیتال هستند. البته سازمان‌های یادشده برای این منظور باید استراتژی‌های کارآمدی همراه با تعیین اهداف دقیق و مدیریت ریسک مؤثر تدوین کنند.
۷. گسترش ابزارهای توسعه‌دهندگان وب۳
رشد فناوری‌های بلاک چینی در سال ۲۰۲۳ می‌تواند باعث افزایش تقاضا برای ابزارهای کاربردی توسعه‌دهندگان این حوزه شود. این ابزارها می‌توانند بخش‌های تکراری و غیرضروری کار توسعه اپلیکیشن‌های وب۳ را به‌طورخودکار انجام دهند؛ بنابراین، گسترش و رشد آن‌ها نقشی حیاتی در رشد صنعت بلاک چین ایفا می‌کند.
گفتنی است درحال‌حاضر نیز برخی از شرکت‌های بزرگ و محبوب همچون الکِمی (Alchemy) و تِندِرلی (Tenderly) درزمینه ابزارهای توسعه‌دهنده وب۳ پیش‌گام هستند. در سال ۲۰۲۲، تعداد توسعه‌دهندگان درمقایسه‌با سال ۲۰۲۱ تقریباً ۳ برابر شد و بسیاری از آن‌ها به آزمایش اپلیکیشن‌های درون‌زنجیره‌ای ادامه دادند. نتیجه این مسئله رشد ۲.۶برابری حجم قراردادهای هوشمند تأییدشده ماهانه در سال ۲۰۲۲ بود.
بیشتر بخوانید: باگ‌های چندمیلیارد دلاری؛ پروژه‌های دیفای چگونه هک می‌شوند؟
مشارکت توسعه‌دهندگان در اکوسیستم کریپتو و وب۳ بر پیش‌بینی‌های خوش‌بینانه آینده ارزهای دیجیتال صحه می‌گذارد. بااینحال، این مشارکت نیازمند ابزارهای پیشرفته توسعه است.
یکی از پیش‌نیازهای مهم برای توسعه وب۳ ابزارهای توسعه فناوری‌های بین‌زنجیره‌ای است که شامل نرم‌افزارهای ترکیب‌پذیر هم می‌شود. نرم‌افزارهای ترکیب‌پذیر به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهند تا اجزای نرم‌افزار را هم‌سو با کاربردپذیری بیشتر تبادل یا تعویض کنند.
ابزارهای بین‌زنجیره‌ای می‌توانند به پیاده‌سازی پروژه‌ها در شبکه‌های بلاک چینی مختلف کمک کنند. درمجموع، رشد کاربردهای ارزهای دیجیتال می‌تواند نقشی حیاتی در ایجاد نیاز به ابزارهای نوآورانه توسعه‌دهندگان در سال ۲۰۲۳ ایفا کند.
۸. پذیرش راهکارهای مبتنی‌بر فناوری دانش صفر (ZK)
ارزهای دیجیتال به حفظ حریم خصوصی کاربران در تراکنش‌های مالی مشهور بوده‌اند. کامل‌ترین فناوری حفظ حریم خصوصی در اپلیکیشن‌های ارزهای دیجیتال فناوری اثبات دانش صفر (Zero Knowledge Proof) است.
باتوجه‌به افزایش تعداد کاربران و اهمیت روزافزون حفظ حریم خصوصی، رشد بیشتر اپلیکیشن‌های مبتنی‌بر فناوری ZK در سال ۲۰۲۳ چندان دور از انتظار نیست.
فناوری اثبات دانش صفر از رویکردی ساختار‌یافته با یک اثبات‌کننده و تأییدکننده و الگوریتمی ریاضی برای اثبات صحت اطلاعات بدون افشای داده‌های مرتبط با آن استفاده می‌کند. با درنظرگرفتن ماهیت مبتنی‌بر شفافیتِ بلاک چین، فناوری اثبات دانش صفر می‌تواند ابزاری ویژه و کارآمد و توانمند در آینده ارزهای دیجیتال به‌شمار رود.
گفتنی است درحال‌حاضر نیز بسیاری از پروژه‌های جدید مانند پروتکل لایه‌دوم اسپرسو سیستمز (Espresso Systems) و راهکار بهبود تعامل‌پذیری ساکسینکت لبز (Succinct Labs) و پلتفرم محاسباتی ریسک‌زیرو (Risczero) از مزایای اثبات دانش صفر بهره می‌برند.
فناوری‌های مبتنی‌بر اثبات دانش صفر به‌طور‌ویژه درزمینه احراز هویت در صنعت کریپتو کاربرد دارند. کاربران می‌توانند بدون افشای داده‌های شخصی یا محرمانه خود، از این فناوری‌ها برای تأیید هویت در اپلیکیشن‌های درون‌زنجیره‌ای استفاده کنند. اثبات دانش صفر می‌تواند امنیت پل‌های بین‌زنجیره‌ای را نیز ارتقا دهد. از این پل‌ها برای بهبود تعامل‌پذیری بلاک چین‌ها استفاده می‌شود.
بیشتر بخوانید: آشنایی با پل‌های بلاک چینی (Bridges)؛ هر آنچه باید بدانید
۹. اِعمال رویه‌های جدید در قانون‌گذاری
نگرانی‌های مربوط به قانون‌گذاری ارزهای دیجیتال یکی از مباحث اساسی دنیای بلاک چین و ارزهای دیجیتال محسوب می‌شود. اپلیکیشن‌های بلاک چینی و وب۳ نشان می‌دهند که تمرکززدایی از دارایی‌های دیجیتال باید بدون هیچ‌گونه کنترل متمرکز انجام شود.
بسیاری از کشورها قوانین ویژه‌ای برای کنترل استفاده از دارایی‌های دیجیتال وضع کرده‌اند. بااینحال، سیاست‌گذاران برای اِعمال مؤثر قوانین موجود باید شیوه‌های مختلفی را در نظر بگیرند.
بنابراین، می‌توان پیش‌بینی کرد که سیاست‌گذاران بیشتر به‌دنبال راه‌حل‌‌هایی برای پیاده‌سازی متعادل قوانین بلاک چین و ارزهای دیجیتال باشند. ازاین‌رو، سیاست‌گذاران علاوه‌بر درک صحیح از فناوری زیربنایی، باید حوزه‌هایی را شناسایی کنند که در اولویت قانون‌گذاری هستند. بهنظر می‌رسد در سال ۲۰۲۳ هم شاهد پیگیری قانون‌گذاری‌ها با هدف ارائه تعریفی روشن و واضح از دارایی‌های دیجیتال باشیم.
۱۰. افزایش استفاده شرکت‌ها از داده‌های بلاک چینی
فناوری بلاک چین می‌تواند غنی‌ترین مجموعه اطلاعات و داده‌ها را در بستری متن‌باز گردآوری کند. این ویژگی تحلیل جامع درون‌زنجیره‌ای را امکان‌پذیر می‌کند و می‌تواند بر گسترش کاربردهای بلاک چینی تأثیرگذار باشد.
داده‌های مبتنی‌بر بلاک چین می‌توانند درباره رفتار کاربران و دادوستدهای مالی درون‌زنجیره‌ای و روندهای جدید اطلاعات مهمی ارائه دهند. بنابراین، بدیهی است که با رشد اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز علاقه به استفاده از داده‌های بلاک چینی نیز بیشتر شود.
پلتفرم تحلیل بلاک چین نانسن (Nansen) و شرکت ارائه‌دهنده زیرساخت داده بلاک چینی «Nxyz» دو نمونه مهم و کاربردی از به‌کارگیری داده‌های درون‌زنجیره‌ای هستند.
جمع‌بندی
سال ۲۰۲۲ برای ارزهای دیجیتال سالی سخت و طولانی بود. در زمستان کریپتویی سال ۲۰۲۲، بسیاری از دارایی‌های دیجیتال برتر دچار افت قیمت شدید شدند. همچنین، بسیاری از پلتفرم‌های محبوب در این صنعت فروپاشیدند و سرمایه بسیاری از کاربران را بر باد دادند. بااین‌همه، هنوز‌هم می‌توان به نوآوری‌های فناوری و ایجاد اعتماد مجدد امید داشت.
گفتنی است فناوری‌های تازه‌نفس در صنعت ارزهای دیجیتال باید پیش از پذیرش گسترده و عمومی، تلاطم‌های شدید بازار را تحمل کنند. بنابراین درحال‌حاضر، شرایط به‌گونه‌ای است که مدیران کسب‌وکارها و استارت‌آپ‌های پیش‌گام در این حوزه گام‌های خود را بااحتیاط برمی‌دارند و میزان ریسک‌ها و فرصت‌ها را به‌دقت ارزیابی می‌کنند. بهنظر می‌رسد تنها راه اجتناب از تکرار اشتباه‌های گذشته، بررسی دقیق دلایل شکست‌ها و درس‌گرفتن از آن‌هاست.
